Қазақ тілі

1. Төмендегі қатардың қайсысы емле ережесіне дұрыс жазылған?

2. Қай қатарда кейінді ықпал байқалады?

3. Тура мағынада тұрған сөзді көрсетіңіз:

4. «Бас» сөзінің көп мағыналылығын көрсететін қатар:

5. Омоним қатарын табыңыз:

6. Синонимдік қатар:

7. Антонимдік жұп:

8. Көнерген сөзді белгілеңіз:

9. Терминге жататынын көрсетіңіз:

10. «Сарыарқа» сөзінің түрі:

11. Шырай түрін анықтаңыз: «аса биік шың»

12. «Бесеу» қай сан есім түріне жатады?

13. «Өзім» есімдігінің түрі:

14. «Ол хат жазды» – етістіктің салт/сабақтысы:

15. «Жазғызды» – етіс түрі:

16. Есімше тұлғасын көрсетіңіз:

17. Көсемше тұлғасы:

18. Тұйық етістік көрсетілген қатар:

19. «Келетін еді» – рай/шақ мағынасы басым:

20. «Жасыл орман» – сөз тіркесінің түрі:

21. Бірыңғай мүшесі бар сөйлемді табыңыз:

22. Айтылу мақсатына қарай анықтаңыз: «Қандай тамаша күн!»

23. Салалас құрмаластың түрін табыңыз: «Күн бұлттанып еді, соңынан жауын құйды».

24. Сабақтас түрін табыңыз: «Жаңбыр тоқтаған соң, жолға шықтық».

25. Төл сөздің тыныс белгісі дұрыс берілген қатар:

26. Мәтін (8-сынып «Сақтар және олардың мәдениеті» тақырыптық желісіне сүйенген авторлық қысқа мәтін):
Сақтар – қазақ даласының ежелгі тайпалары. Археологиялық олжалар мен жазба деректер оларды ержүрек жауынгер, егіншілік пен қолөнерді меңгерген қауым ретінде танытады. Алтын адам табылған қорымдар олардың дүниетанымындағы әсемдік пен символиканың үйлескенін көрсетеді. Сақтар – Еуразия кеңістігіндегі мәдени алмасуға дәнекер болған жұрт: олар арқылы сауда жолдары дамыды, металл өңдеу, ат әбзелін жетілдіру ісі өрістеді. Бүгінгі ұрпақ үшін сақ мұрасы – тарихты танудың ғана емес, ұлттық өзіндік болмысты сезінудің де құралы.

Мәтіннің стилін көрсетіңіз.

27. Мәтін (8-сынып «Сақтар және олардың мәдениеті» тақырыптық желісіне сүйенген авторлық қысқа мәтін):
Сақтар – қазақ даласының ежелгі тайпалары. Археологиялық олжалар мен жазба деректер оларды ержүрек жауынгер, егіншілік пен қолөнерді меңгерген қауым ретінде танытады. Алтын адам табылған қорымдар олардың дүниетанымындағы әсемдік пен символиканың үйлескенін көрсетеді. Сақтар – Еуразия кеңістігіндегі мәдени алмасуға дәнекер болған жұрт: олар арқылы сауда жолдары дамыды, металл өңдеу, ат әбзелін жетілдіру ісі өрістеді. Бүгінгі ұрпақ үшін сақ мұрасы – тарихты танудың ғана емес, ұлттық өзіндік болмысты сезінудің де құралы.

Негізгі ой:

28. Мәтін (8-сынып «Сақтар және олардың мәдениеті» тақырыптық желісіне сүйенген авторлық қысқа мәтін):
Сақтар – қазақ даласының ежелгі тайпалары. Археологиялық олжалар мен жазба деректер оларды ержүрек жауынгер, егіншілік пен қолөнерді меңгерген қауым ретінде танытады. Алтын адам табылған қорымдар олардың дүниетанымындағы әсемдік пен символиканың үйлескенін көрсетеді. Сақтар – Еуразия кеңістігіндегі мәдени алмасуға дәнекер болған жұрт: олар арқылы сауда жолдары дамыды, металл өңдеу, ат әбзелін жетілдіру ісі өрістеді. Бүгінгі ұрпақ үшін сақ мұрасы – тарихты танудың ғана емес, ұлттық өзіндік болмысты сезінудің де құралы.

«Үйлескен» сөзіне мағынасы жақын:

29. Мәтін (8-сынып «Сақтар және олардың мәдениеті» тақырыптық желісіне сүйенген авторлық қысқа мәтін):
Сақтар – қазақ даласының ежелгі тайпалары. Археологиялық олжалар мен жазба деректер оларды ержүрек жауынгер, егіншілік пен қолөнерді меңгерген қауым ретінде танытады. Алтын адам табылған қорымдар олардың дүниетанымындағы әсемдік пен символиканың үйлескенін көрсетеді. Сақтар – Еуразия кеңістігіндегі мәдени алмасуға дәнекер болған жұрт: олар арқылы сауда жолдары дамыды, металл өңдеу, ат әбзелін жетілдіру ісі өрістеді. Бүгінгі ұрпақ үшін сақ мұрасы – тарихты танудың ғана емес, ұлттық өзіндік болмысты сезінудің де құралы.

Автор көзқарасын білдіретін сөйлемді табыңыз.

30. Мәтін (8-сынып «Сақтар және олардың мәдениеті» тақырыптық желісіне сүйенген авторлық қысқа мәтін):
Сақтар – қазақ даласының ежелгі тайпалары. Археологиялық олжалар мен жазба деректер оларды ержүрек жауынгер, егіншілік пен қолөнерді меңгерген қауым ретінде танытады. Алтын адам табылған қорымдар олардың дүниетанымындағы әсемдік пен символиканың үйлескенін көрсетеді. Сақтар – Еуразия кеңістігіндегі мәдени алмасуға дәнекер болған жұрт: олар арқылы сауда жолдары дамыды, металл өңдеу, ат әбзелін жетілдіру ісі өрістеді. Бүгінгі ұрпақ үшін сақ мұрасы – тарихты танудың ғана емес, ұлттық өзіндік болмысты сезінудің де құралы.

«Сақтар – Еуразия кеңістігіндегі... жұрт» сөйлеміндегі сызықша қандай қызметте?

31. Етістіктің шақ түрлері – тұлғалық көрсеткіштері

1. Ауыспалы осы шақ → B) көсемше –а/–е/–й + «жүру/отыр/тұр»
2. Нақ осы шақ → C) көсемше –а/–е/–й + қалып етістігі
3. Болымды өткен шақ → A) –ған/–ген/–қан/–кен
4. Келер шақ → D) –ар/–ер/–р, –мақ/–мек

32. Етіс түрі – үлгі

1. Өзгелік → A) айтқызды
2. Ырықсыз → B) айтылды
3. Ортақ → C) айтысты
4. Өздік → D) жуыну

33. Сөйлем – пысықтауыштың түрі

1. «Ол ертеде келген» → C) мезгіл
2. «Ол сабақта сөйледі» → B) мекен
3. «Ол өте баяу жүрді» → A) мөлшер
4. «Ол не үшін келді?» → D) себеп

34. Салалас түрі – сөйлем

1. Себеп–салдар → A) «Жол жабық болды, сондықтан кері қайттық.»
2. Қарсылықты → B) «Күн суық еді, бірақ желсіз еді.»
3. Түсіндірмелі → C) «Оның бір тілегі бар: оқуға түсу.»
4. Талғаулы → D) «Не сабақ оқисың, не ойын ойнайсың.»

35. Сабақтас түрі – сөйлем

1. Мезгіл бағыныңқылы → A) «Күн шыққанша, жүрмедік.»
2. Шартты бағыныңқылы → B) «Ерте келсең, күтемін.»
3. Себеп бағыныңқылы → C) «Кешіктік, өйткені қар көп жауды.»
4. Мақсат бағыныңқылы → D) «Оқысын деп кітап сыйладым.»

36. Мөлшер үстеулерін белгілеңіз.

37. Тұйық етістік бар сөздерді таңдаңыз.

38. Бірыңғай мүшелері бар сөйлем(дер):

39. Төл сөз қатысқанын белгілеңіз.

40. Қабаттасып қойылған тыныс белгілері бар сөйлем(дер):

1. Дұрыс жазылғанын көрсетіңіз:

2. Тоғыспалы ықпал кездесетінін белгілеңіз:

3. Ауыспалы мағынада тұрған тіркес:

4. Көп мағыналы сөз үлгісі бар қатар:

5. Синоним емес жұпты белгілеңіз:

6. Антоним қатары:

7. Омоним:

8. Неологизмді таңдаңыз:

9. Кәсіби сөзге жатады:

10. Жалқы есім емесін табыңыз:

11. Шырай: «ең терең көл» –

12. «Оналты» – сан есімнің түрі:

13. «Мынау» есімдігі:

14. «Көрді» – етістік түрі:

15. «Оқыстырды» – етіс:

16. Есімше емесін көрсетіңіз:

17. Көсемше тұлғалары берілген қатар:

18. Тұйық етістікке тән белгі:

19. «Жазып отыр» – шақ мағынасы:

20. «Кітап оқыған бала» – қандай сөз тіркесі?

21. Айқындауыш мүше бар сөйлем:

22. Хабарлы сөйлемді белгілеңіз:

23. Салалас түрін анықтаңыз: «Аспан ашық, бірақ суық».

24. Сабақтас түрі: «Жаңбыр жауса, егін көгереді».

25. Құрама баяндауыш үлгісі бар сөйлем:

26. Мәтін («Ұлы Жібек жолы – әлемдік өркениет» тақырыбы желісі, 8-сыныпқа сүйенген авторлық):
Ұлы Жібек жолы мыңжылдықтар бойы Еуразия кеңістігін байланыстырған. Жол бойында қалалар гүлденіп, сауда тек тауар алмасу емес, білім мен идея таратуға да қызмет етті. Қазақстан аумағындағы Отырар, Тараз, Баласағұн секілді қалалар мәдени сұхбаттың белді орталықтарына айналды. Бұл бағдар тек экономикаға емес, тіл мен жазу эволюциясына, мәдени нормалардың қалыптасуына ықпал етті.

Мәтін стилі:

27. Мәтін («Ұлы Жібек жолы – әлемдік өркениет» тақырыбы желісі, 8-сыныпқа сүйенген авторлық):
Ұлы Жібек жолы мыңжылдықтар бойы Еуразия кеңістігін байланыстырған. Жол бойында қалалар гүлденіп, сауда тек тауар алмасу емес, білім мен идея таратуға да қызмет етті. Қазақстан аумағындағы Отырар, Тараз, Баласағұн секілді қалалар мәдени сұхбаттың белді орталықтарына айналды. Бұл бағдар тек экономикаға емес, тіл мен жазу эволюциясына, мәдени нормалардың қалыптасуына ықпал етті.
Негіз: 8-сынып ІІ бөлім (оқылым-стиль талдауы).

Негізгі түйін:

28. Мәтін («Ұлы Жібек жолы – әлемдік өркениет» тақырыбы желісі, 8-сыныпқа сүйенген авторлық):
Ұлы Жібек жолы мыңжылдықтар бойы Еуразия кеңістігін байланыстырған. Жол бойында қалалар гүлденіп, сауда тек тауар алмасу емес, білім мен идея таратуға да қызмет етті. Қазақстан аумағындағы Отырар, Тараз, Баласағұн секілді қалалар мәдени сұхбаттың белді орталықтарына айналды. Бұл бағдар тек экономикаға емес, тіл мен жазу эволюциясына, мәдени нормалардың қалыптасуына ықпал етті.

«Сұхбат» сөзінің мағынасы:

29. Мәтін («Ұлы Жібек жолы – әлемдік өркениет» тақырыбы желісі, 8-сыныпқа сүйенген авторлық):
Ұлы Жібек жолы мыңжылдықтар бойы Еуразия кеңістігін байланыстырған. Жол бойында қалалар гүлденіп, сауда тек тауар алмасу емес, білім мен идея таратуға да қызмет етті. Қазақстан аумағындағы Отырар, Тараз, Баласағұн секілді қалалар мәдени сұхбаттың белді орталықтарына айналды. Бұл бағдар тек экономикаға емес, тіл мен жазу эволюциясына, мәдени нормалардың қалыптасуына ықпал етті.

Қай сөйлемде автор бағалауы бар?

30. Мәтін («Ұлы Жібек жолы – әлемдік өркениет» тақырыбы желісі, 8-сыныпқа сүйенген авторлық):
Ұлы Жібек жолы мыңжылдықтар бойы Еуразия кеңістігін байланыстырған. Жол бойында қалалар гүлденіп, сауда тек тауар алмасу емес, білім мен идея таратуға да қызмет етті. Қазақстан аумағындағы Отырар, Тараз, Баласағұн секілді қалалар мәдени сұхбаттың белді орталықтарына айналды. Бұл бағдар тек экономикаға емес, тіл мен жазу эволюциясына, мәдени нормалардың қалыптасуына ықпал етті.

«Секілді» – қандай сөз табы?

31. Шылау түрі – қызметі

1. септеулік → C) меңгеру, қатынастық мағына (үшін, дейін)
2. жалғаулық → A) байланыстыру (және, бірақ)
3. демеулік → D) реңк (ғана, –ақ)
4. күшейткіш демеулік → B) ерекше мән (тіпті, өте)

32. Сөз тіркесі байланысу тәсілі – үлгі

1. қабысу → D) көк аспан
2. матасу → B) оқушының кітабы
3. меңгеру → A) ауылға бару
4. қиысу → C) балалар келді

33. Пунктуация қызметі – мысал

1. сызықша → B) «Тіл – қазына.»
2. қос нүкте → D) «Мақсаты біреу: оқу.»
3. тырнақша → A) «Экспедицияны «ҚазФосфор» қолдады».
4. көп нүкте → C) «Ол бірдеңе айтпақ болды да, … тоқтады».

34. Салалас – байланыс сөзі

1. себеп–салдар → D) сондықтан, сол себепті
2. қарсылықты → C) бірақ, алайда
3. ыңғайлас → A) және, әрі
4. талғаулы → B) не, немесе

35. Сабақтас – баяндауыш тұлғасы

1. шартты → C) –са/–се
2. мезгіл → D) –ған/–генше, –ған соң
3. себеп → B) өйткені, –ғандықтан
4. мақсат → A) –у үшін

36. Үстеулерді таңдаңыз.

37. Есімше тұлғалары бар қатар(лар):

38. Айқындауыш бар сөйлем(дер):

39. Құрмалас сөйлемді белгілеңіз.

40. Қабаттасып қойылатын тыныс белгілері бар сөйлем(дер):