Оқу сауаттылығы

1. І. Қыс өтіп, күлімдеп көктем, жарқырап жаз келгенде, шұрқырап жатқан қалың жылқы ішіндегі әсерлі де әсем дауыстары жез қоңыраудай шіңгір-шіңгір кісінеген жас құлындар қарақұлақ бола бастағанда, оларға түбіт араласқан жұмсақ жүннен есіліп жасалған ноқаталар салынып, тиектер орнатылып, ұзақ тартылған желілерге үзбелі күміс түймелердей қаз-қатар тізіліп байланады. Мұнда жүздеген құлын ноқталанып, бие сауылады. Биені сауушы, сауғызушы болып, 2-ден 20-30 адамға дейін болады.
ІІ. Қазақ ауылы алғаш бие байлаған кезде, төңірек басын шақырып, кейде мал сойып немесе қыстан қалған сүрлермен тағы басқа да жылы-жұмсақтарын дайндап, ауыл адамдарының басын қосып, "бие бау", "желі байлар", "қымыз мұрындық" тойын өткізеді. Бұл кезде желі қазыққа, айғырдың сауырына май жағып, жақсы тілек білдіріп, мәре-сәре болып, думандатып, бие сауынын бастайды.

Бие байларда қандай ырым жасалады?

2. І. Қыс өтіп, күлімдеп көктем, жарқырап жаз келгенде, шұрқырап жатқан қалың жылқы ішіндегі әсерлі де әсем дауыстары жез қоңыраудай шіңгір-шіңгір кісінеген жас құлындар қарақұлақ бола бастағанда, оларға түбіт араласқан жұмсақ жүннен есіліп жасалған ноқаталар салынып, тиектер орнатылып, ұзақ тартылған желілерге үзбелі күміс түймелердей қаз-қатар тізіліп байланады. Мұнда жүздеген құлын ноқталанып, бие сауылады. Биені сауушы, сауғызушы болып, 2-ден 20-30 адамға дейін болады.
ІІ. Қазақ ауылы алғаш бие байлаған кезде, төңірек басын шақырып, кейде мал сойып немесе қыстан қалған сүрлермен тағы басқа да жылы-жұмсақтарын дайндап, ауыл адамдарының басын қосып, "бие бау", "желі байлар", "қымыз мұрындық" тойын өткізеді. Бұл кезде желі қазыққа, айғырдың сауырына май жағып, жақсы тілек білдіріп, мәре-сәре болып, думандатып, бие сауынын бастайды.

Мәтіннің бірінші бөліміне лайықты тақырып

3. Мәтін:
Адам табиғатпен етене байланыста өмір сүреді. Қаладағы тіршілік адамның табиғи ортаны аңсап тұруына себеп болады. Сондықтан да заманауи қалаларда экологиялық саябақтар мен жасыл аймақтар көбейіп келеді.
Мәтіннің негізгі ойы қандай?

4. Мәтін:
Адам табиғатпен етене байланыста өмір сүреді. Қаладағы тіршілік адамның табиғи ортаны аңсап тұруына себеп болады. Сондықтан да заманауи қалаларда экологиялық саябақтар мен жасыл аймақтар көбейіп келеді.

Қандай себептен экологиялық саябақтар көбейіп жатыр?

5.

Мәтін:
Адам табиғатпен етене байланыста өмір сүреді. Қаладағы тіршілік адамның табиғи ортаны аңсап тұруына себеп болады. Сондықтан да заманауи қалаларда экологиялық саябақтар мен жасыл аймақтар көбейіп келеді.

Мәтіннен қандай қорытынды шығаруға болады?

6. Мәтін:
Қазақ халқының ұлттық тағамдары – қазақтың болмысын көрсететін маңызды мәдени мұра. Қазы, бауырсақ, қымыз – ғасырлар бойы ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жатқан тағамдар.

Ұлттық тағамдардың негізгі ерекшелігі неде?

7. Мәтін:
Қазақ халқының ұлттық тағамдары – қазақтың болмысын көрсететін маңызды мәдени мұра. Қазы, бауырсақ, қымыз – ғасырлар бойы ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жатқан тағамдар

Автор ұлттық тағамдарды қалай сипаттайды?

8. Мәтін:
Қазақ халқының ұлттық тағамдары – қазақтың болмысын көрсететін маңызды мәдени мұра. Қазы, бауырсақ, қымыз – ғасырлар бойы ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жатқан тағамдар.

Мәтін не туралы?

9. Мәтін:
Заманауи технологиялар күнделікті өміріміздің ажырамас бөлігіне айналды. Смартфондар, интернет, жасанды интеллект – барлығы адамның өмірін жеңілдетуге бағытталған.

Мәтін не туралы?

10. Мәтін:
Заманауи технологиялар күнделікті өміріміздің ажырамас бөлігіне айналды. Смартфондар, интернет, жасанды интеллект – барлығы адамның өмірін жеңілдетуге бағытталған.

Қандай технологиялар аталған?